Berichten

‘Als gezin op weg naar energieneutraal wonen’

Martijn Agricola en Vivian Nijholt wonen nu vier jaar met hun drie dochters in een woonboerderij uit 1910 in Rotsterhaule. Verantwoordelijk omgaan met de wereld vinden ze belangrijk. Daarom verduurzamen ze hun woning. Hun streven: in tien jaar een energie neutrale woning.

Waar begin je?
Het stel had al verbouwingsplannen voor de woning. Twee slaapkamers boven moesten er drie worden. “Als je boven bezig gaat realiseer je je, als we iets willen isoleren, dan moeten we dat nu doen”, vertelt Martijn. Vanuit zijn werkomgeving heeft hij kennis van isolatiemogelijkheden. En uit de gesprekken met de adviseur van Tûk Wenjen halen ze bevestiging voor hun keuzes en hulp bij subsidieregelingen.

De start
De eerste stap naar energieneutraal wonen was de isolatie van het dak. “Voor een comfortabeler en energiezuiniger woning, begonnen we met het dak. Dat is het grootste oppervlakte dus daar verlies je het meeste mee”, zegt Martijn. Het dak werd van buiten uit geïsoleerd. Hierdoor bleven historische elementen behouden. Dit blijkt een van hun grootste klussen op weg naar energieneutraal wonen: alle dakpannen eraf, isolatie toepassen en alle dakpannen terugplaatsen.

Haalbaar en betaalbaar naar energieneutraal wonen
“We zijn nuchtere Friezen; het moet wel praktisch, haalbaar en betaalbaar zijn”, vertelt Vivian. De weg naar energieneutraal wonen is voor hun een combinatie van zelf dingen doen en aannemers inschakelen. Er is al veel gerealiseerd. Al het enkele glas werd vervangen door HR++ glas, wanden en vloeren (deels) zijn geïsoleerd. De schuur is verbouwd tot woonruimte en is ook volledig geïsoleerd.

De volgende stap is het isoleren van het oude woongedeelte. Dit deel is in de jaren 80 opgebouwd en geïsoleerd. Daar zijn nog stappen te maken. Bij voldoende isolatie kunnen de huidige radiatoren vervangen worden door vloerverwarming en is de woning klaar voor een warmtepomp. “Nu verwarmt de cv-ketel de radiatoren en dat gaat prima. Met een warmtepomp wordt dat lastiger; dan gaat die warmtepomp weer veel energie verbruiken en dat is niet handig”, verduidelijkt Martijn. 

Prioriteren hoort erbij
De weg naar een energie neutrale woning is prioriteren. “Je maakt keuzes die op dat moment goed zijn. Dat frustreert wel eens. Het isoleren van het dak en de vloer was echt nodig. Terwijl de kleine keuken ook aan vervanging toe was. En dan heb je na de verbouwing nog stééds een dak en vloer. En die kleine keuken. En is de bouwpot leeg”, zegt Vivian heel nuchter. Het vervangen van de keuken werd daardoor uitgesteld naar het najaar 2018. Inmiddels met inductiekookplaat en zonder gas. Met het oog op de toekomst.

Met drie opgroeiende meiden begint de kleine badkamer ook krap te worden. Ook dan moet je prioriteren. De badkamer zal dan ook binnen drie jaar verbouwd moeten worden. ‘Als ze straks tegelijk in de pubertijd zitten wordt het er anders niet gezelliger op’, lacht Vivian.  ‘Dat kan betekenen dat we qua isolatie minder stappen kunnen doen de komende jaren’.

Goed advies is belangrijk
“Doe wat bij je past”, adviseert Vivian. Veel mensen willen hun woning duurzaam maken. En zien door de bomen het bos niet meer. “Laat je daarom goed informeren. Het plaatsen van zonnepanelen op je huis terwijl alle energie uit je huis lekt heeft geen zin. Een adviseur van Tûk Wenjen kan je echt helpen. Deze maakt inzichtelijk welke subsidiemaatregelen er zijn en welke toepassingen echte meerwaarde hebben.”

Energieverbruik om trots op te zijn
De energieverbruik statistieken (zie afbeelding) laten duidelijk de impact zien van al hun inspanningen. ‘Een vrijstaande boerderij op de ruimte en dan zulke statistieken. Dat is heel mooi. Wij zijn inderdaad trots op de stappen die we hebben gezet. Ook in wooncomfort scheelt het enorm. Wij zijn erg blij met ons huis, maar vooral ook het plekje waar we wonen’ , vertellen Vivian en Martijn.

Tot slot
Vivian en Martijn maken hun woning energieneutraal en nemen daarmee verantwoordelijkheid om zelf klimaatveranderingen te beperken. “We hebben de aarde geleend voor de kinderen en niet geërfd. Iedereen kan wel iets doen. Denk aan het eten van minder vlees of pak vaker de fiets. Vervang energievretende apparaten of plaats sensoren op de lichten. Beperk je energieverbruik waar je kunt. We hopen dat deze aanpak ook anderen enthousiast maakt”.

/door

‘Ik betaalde veel aan gas en elektra, daar wilde ik een oplossing voor’

Dakisolatie, dubbel glas, bodemisolatie en zonnepanelen: het huis van William Kuiper uit Balk is nu een stuk energiezuiniger dan toen hij het vorig jaar kocht. Dat heeft hij vooral te danken aan het energiebesparingsproject Tûk Wenjen van gemeente De Fryske Marren. Met de campagne Groene Start hoopt de gemeente zoveel mogelijk inwoners enthousiast te maken voor het project.

Groene start

Groene Start is een gezamenlijk initiatief van gemeente De Fryske Marren en gemeente Súdwest-Fryslân. Het doel: inwoners van beide gemeenten helpen en motiveren hun woning te verduurzamen. Bij energieloket Tûk Wenjen (De Fryske Marren) en Energiesprong (Súdwest-Fryslân) kunnen woningeigenaren een gratis woningscan aanvragen, waarna een adviseur van SIAN de woning beoordeelt op energiezuinigheid, duurzaamheid en comfort. Na de woningscan ontvangt de bewoner een adviesrapport, waarin staat welke energiebesparende maatregelen het beste bij de woning passen. De bewoner beslist uiteindelijk zelf of hij of zij dit advies wel of niet opvolgt.

Lagere energienota

William Kuiper meldde zich begin dit jaar voor de gratis woningscan. “Elke maand was ik een hoop geld kwijt aan gas en elektra”, vertelt hij. “Daar wilde ik graag een oplossing voor.” Na de scan ontving hij het adviesrapport met daarin drie verbeterpunten: dakisolatie, dubbel glas en bodemisolatie. Dat laatste pakte Kuiper zelf aan en voor de eerste twee huurde hij een bedrijf in. Hij ontving een aantrekkelijke subsidie van de overheid, waarmee hij de kosten flink kon drukken. Kuiper: “Dat hielp mij de drempel over; het scheelde een flink bedrag.” Kuiper is blij met het resultaat. “Mijn woning is nu veel beter geïsoleerd. Daardoor zijn niet alleen de energiekosten lager, maar is er ook minder vocht in huis. Het is veel prettiger wonen zo.”

Niet langer wachten

In november is Kuiper zelfs nog een stapje verder gegaan. Hij heeft zonnepanelen laten installeren, die de elektrische kachel in zijn woonkamer van stroom voorzien. “Hiel ferstannich”, vindt wethouder Durk Durksz. “Ast sjochst nei de merk, dan is dít it moment om de wenning enerzjysúniger te meitsjen. Mei watst der foar weromkrigest, is dat in stik oantrekkeliker as jild op’e bank sette. Want ast it no net dochst, dan rinst straks achter de feiten oan en bist yn de takomst mear jild kwyt”, aldus Durksz. “De gaskraan giet in kear ticht. Dan kinst mar better alfêst dyn wenning oanpast hawwe. Tûk Wenjen is in net te missen kâns.”

/door

‘Je hebt er straks profijt van’

Meneer Jurjen Mous uit Lemmer heeft vorig jaar zijn woning uit 1978 verduurzaamd. Zo heeft hij zijn vloer, twee slaapkamers en zolder laten isoleren door deelnemende bedrijven van Tûk Wenjen. ‘Je hebt er straks profijt van’, aldus Jurjen.

Van advies naar isolaties

Het begon allemaal tijdens de informatieavond (Groene Startavond) van Tûk Wenjen in Het Baken in Lemmer waar Jurjen is geweest. ‘Er stond een artikel in de

krant voor deze avond en hiervoor heb ik mij  aangemeld’. Tijdens de bijeenkomst heeft Jurjen zich laten inschrijven voor een persoonlijk adviesgesprek op maat (gratis woningscan). Een adviseur van SIAN kwam vervolgens langs om alles op papier te zetten.

‘We vonden altijd al dat de zolder een dunne wand had. We hebben een vrij lang schuin dak en een kort dak dat doorloopt op de slaapkamers. Eerst hebben we de twee slaapkamers en zolder laten isoleren. En toen hebben we bodemisolatie uitgevoerd. Voordeel: je hoeft zelf niets te regelen, SIAN heeft alles in werking gezet. Wij hoefden alleen goed door te lezen en te tekenen’, aldus Jurjen.

Dak- en vloerisolatie

De uitvoering is begin dit jaar (2017) geweest. Jurjen: ‘er is een dubbele laag isolatie (Isobooster) op de zolder tegen de wanden en gipsplaten aangebracht. Dit zorgt ervoor dat het beter isoleert. Ook is de vloer geïsoleerd, namelijk door middel van Neopixels Bodemisolatie.’ Neopixels Bodemisolatie is een duurzame oplossing tegen kou en vocht in de kruipruimte en een goede oplossing voor het beperken van het warmteverlies bij moeilijk bereikbare lage kruipruimtes. ‘We hopen dat het in huis straks lekker warm is’,  aldus Jurjen.

Energiebesparende tip: thermostaat op 19°C

Naast het nemen van isolerende maatregelen heeft gedragsverandering ook invloed op de energierekening. Door te besparen kunt u zonder investeringen uw energieverbruik flink verlagen. Jurjen: ‘ik zou zeggen probeer de kachel niet te hoog te zetten. Zet de thermostaat eens van 20°C op 19(,5)°C. Dat hebben wij ook gedaan en het scheelt veel in het verbruik. Het is ook een stukje gewenning. Mensen zetten de kachel vaak snel op 20°C of 21°C. Inmiddels ben ik gewend aan 19°C. En ik woon ook nog in een hoekwoning met veel wind’, aldus Jurjen.

/door

Honderden inwoners verduurzamen woning

Steeds meer woningeigenaren in gemeente De Fryske Marren verduurzamen hun woning. Binnen een jaar tijd zijn meer dan 200 woningen verduurzaamd. Uit een evaluatie van Tûk Wenjen blijkt dat de belangstelling voor energiezuinig wonen blijft toenemen. De Groene Startavonden (informatieavonden) van Tûk Wenjen hebben het afgelopen seizoen veel belangstellenden (ruim 500 personen) getrokken. Daarnaast vragen steeds meer mensen een gratis woningscan (energieadvies) aan. Kortom: duurzaam wonen wordt steeds populairder.

Energiebesparingsproject Tûk Wenjen

Tûk Wenjen, het energiebesparingsproject van gemeente De Fryske Marren, startte in 2013 en heeft in de gemeente een verduurzamingsslag in gang gezet. Het project heeft als doel om zoveel

mogelijk particuliere woningen te verduurzamen. Uit de evaluatie van het afgelopen seizoen, blijkt dat er een toenemende behoefte is aan en vraag naar informatie en advies over het verduurzamen van woningen. Op basis van de subsidieaanvragen voor zowel de ISDE als de RVO regeling, kan worden geconcludeerd dat er in de gemeente relatief veel wordt verduurzaamd. Namelijk twee tot drie keer meer dan in vergelijkbare gemeenten.

Gratis woningscan

Ruim 290 inwoners hebben in een jaar tijd een gratis woningscan ontvangen van Tûk Wenjen, waarvan ruim de helft tot uitvoering van duurzame maatregelen is overgegaan. Het persoonlijke advies op maat geeft een eerste indruk van hoe en waar de energiebesparingsmogelijkheden van een woning liggen. Daarbij worden de kosten en de baten in beeld gebracht. Wie een gratis en onafhankelijk energieadvies wil, kan zich nog steeds aanmelden via de webpagina ‘Groene Startavonden’.

ISDE subsidie

Het nemen van energiebesparende maatregelen is in ieder geval dit jaar nog extra aantrekkelijk door de Investeringssubsidie Duurzame Energie (ISDE). De ISDE wordt verleend op de aanschaf van zonneboilers, warmtepompen, palletkachels en biomassaketels. De regeling is voor zowel particulieren als zakelijke gebruikers. In De Fryske Marren zijn er in de afgelopen periode totaal 213 particuliere aanvragen toegekend. Dit aantal ligt, samen met de gemeente Súdwest-Fryslân, boven het gemiddelde in heel Friesland. Van alle gemeenten in Friesland hebben particulieren uit gemeente De Fryske Marren het meeste palletkachels en biomassaketels aangevraagd op basis van de ISDE subsidie.

/door